Για το βιβλίο: Hans Rosling, Factfulness

Ξεφυλλίζοντας κάποιος μια οποιαδήποτε εφημερίδα αυτές τις ημέρες ή, περιδιαβάζοντας στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, μάλλον θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος μαστίζεται από πλήθος δεινών – από πολέμους και τρομοκρατικές επιθέσεις, εγκληματικότητα, επιδημίες και περιβαλλοντικές καταστροφές – ενώ επίκειται και η κατάρρευση του καπιταλισμού, των αγορών και της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Στις ΗΠΑ, πολιτικοί τόσο της Δεξιάς, όπως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, όσο και της Αριστεράς, όπως ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, προειδοποιούν ότι η χώρα τους, αλλά και όλος ο πλανήτης, οδεύουν προς την καταστροφή. Το συμπέρασμα, οπότε, είναι ότι κυριαρχεί στον κόσμο μια γενικευμένη απαισιοδοξία. […]

Το ότι τα πράγματα είναι καλύτερα από όσο νομίζουμε υποστηρίζει και o Hans Rosling στο «Factfulness – Δέκα λόγοι που κάνουμε λάθος για τον κόσμο μας, και γιατί η κατάσταση είναι καλύτερη απ’ ό,τι νομίζετε», το τελευταίο βιβλίο που πρόλαβε να γράψει πριν από το θάνατό του τον Φεβρουάριο του 2017. «Αυτό το βιβλίο», αναφέρει ο πρώην διακεκριμένος καθηγητής Διεθνούς Υγείας στο περίφημο Karolinska Institute της Στοκχόλμης, «είναι η τελευταία μου μάχη στη διάρκεια της ισόβιας αποστολής μου κατά της παγκόσμιας άγνοιας». Ο Rosling πραγματοποίησε έρευνες κατά τις οποίες έθεσε σε χιλιάδες ανθρώπους απλά ερωτήματα σχετικά με την παγκόσμια ανάπτυξη και διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι, όχι μόνον είναι ελλιπώς πληροφορημένοι αλλά και πως τείνουν συστηματικά προς την απαισιοδοξία.

Στόχος του σουηδού ακαδημαϊκού δεν είναι απλά να παρουσιάσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα πράγματα είναι καλύτερα από όσο νομίζουμε, αλλά να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε. Ούτως ώστε να ξεκινήσουμε να βλέπουμε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι και να προετοιμαστούμε καλύτερα για την επίλυση των όποιων προβλημάτων μας απασχολούν. Και παραθέτει μια σειρά από ανθρώπινα ένστικτα που οδηγούν τους ανθρώπους να διακρίνουν πιο εύκολα την καταστροφή παρά την πρόοδο.

Ένα από αυτά είναι το «ένστικτο του φόβου», ένας εξελικτικού τύπου μηχανισμός που βοηθάει τους ανθρώπους να αποφεύγουν τους κινδύνους. Ταυτόχρονα, ωστόσο, τους ωθεί στον να φοβούνται σε παράλογο βαθμό και αναφορικά με απίθανους κινδύνους όπως το να δεχτούν επίθεση από έναν καρχαρία ή να τους χτυπήσει κεραυνός. Το ένστικτο του φόβου εξηγεί επίσης γιατί τα Μέσα βρίσκονται διαρκώς σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. «Οι φόβοι που κάποτε κρατούσαν ζωντανούς τους προγόνους μας, σήμερα δίνουν δουλειά στους δημοσιογράφους», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Rosling, υποστηρίζοντας πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα εν λόγω ένστικτα που μας οδηγούν στην απαισιοδοξία, εστιάζοντας με προσοχή στα γεγονότα. Γιατί μόνον εάν δούμε τα πράγματα, όπως πραγματικά είναι (καλύτερα, δηλαδή, από όσο πιστεύουμε, αν και όχι ιδανικά) θα μπορέσουμε να επιλύσουμε τα ζητήματα που μας απασχολούν.

—Protagon Magazine, 5 Νοεμβρίου 2018

Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες άρθρο στο https://www.protagon.gr/themata/analysi-xalarwste-o-kosmos-mas-paei-kathe-mera-kai-kalytera-44341716344