του Σπύρου Μανουσέλη

για το βιβλίο: Edward O. Wilson, Γράμματα σε έναν νέο επιστήμονα

Αν είστε πεπεισμένοι ότι απαραίτητη προϋπόθεση για μια επιτυχή καριέρα στις φυσικές επιστήμες είναι η μεγάλη ευχέρεια ή και το ταλέντο στα μαθηματικά σε συνδυασμό με μια ασυνήθιστα υψηλή ευφυΐα, τότε θα πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσετε αυτό το βιβλίο.

Ο συγγραφέας του, Εντουαρντ Ουίλσον, πρωτοπόρος ερευνητής διεθνούς κύρους αλλά και ιδιαίτερα επιτυχημένος συγγραφέας (έχει κερδίσει δύο φορές το βραβείο Pulitzer), υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο: η επιτυχία στις επιστήμες δεν εξαρτάται ούτε από τις μαθηματικές δεξιότητες ούτε από τον υψηλό δείκτη νοημοσύνης, αλλά κυρίως από το πάθος που επιδεικνύει κάποιος ή κάποια όταν εντοπίζει και λύνει ένα πρόβλημα. Και εφόσον το ερευνητικό πάθος και η δημιουργικότητα είναι οι πραγματικά αναγκαίες προϋποθέσεις για την πρόοδο της επιστημονικής σκέψης, τότε αυτή δεν μπορεί να διαφέρει ουσιαστικά από την καλλιτεχνική δημιουργία!

Ίσως γι’ αυτό ο Ουίλσον επιμένει στη δυνατότητα —και κυρίως στην αναγκαιότητα— επανασύνδεσης, κατά τον 21ο αιώνα, των δύο αυθαίρετα διαχωρισμένων πολιτισμών, στην ενοποίηση δηλαδή των φυσικών με τις ανθρωπιστικές επιστήμες, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν από κοινού τα σοβαρά προβλήματα και τις απειλές που έχει δημιουργήσει ο αφύσικος διαχωρισμός τους.

Εμπνεόμενος από τα «Γράμματα σε έναν νέο ποιητή» του Ρίλκε, ο πατέρας της Κοινωνιοβιολογίας καταφέρνει στα «Γράμματα σε έναν νέο επιστήμονα» να συμπυκνώσει την πολύτιμη πείρα 60 χρόνων πρωτοποριακής έρευνας και διδασκαλίας.

Ένας πολύτιμος οδηγός για όποιον επιθυμεί να μυηθεί στην πραγματική φύση και τη σημασία της επιστημονικής περιπέτειας. Ένα βιβλίο που αργά ή γρήγορα θα καθιερωθεί ως «υποχρεωτικό» ανάγνωσμα για τις νέες και τους νέους που έχουν αποφασίσει να εμπλακούν στη μεγάλη πνευματική περιπέτεια της επιστήμης.

Εφημερίδα των Συντακτών, 29 Ιουνίου 2014