Page 2 - Κάτοπτρο 2025
P. 2

Τι είναι η οικονομική της πολυπλοκότητας;



                                                                    Πρέπει να παραδεχθώ ότι έχω πολύ λίγη τυπική εκ-
          Σε κάθε τίτλο του καταλόγου σημειώνεται η ονομαστική      παίδευση στα οικονομικά. Ως προπτυχιακός φοιτητής στο
        τιμή πώλησης χωρίς ΦΠΑ 6%. Κάνοντας κλικ σε όποιον τίτλο    Stanford σπούδασα φυσική. Η μόνη μου επαφή με την
        σας ενδιαφέρει, μεταφέρεστε στο σάιτ μας, όπου μπορείτε να   οικονομική επιστήμη ήταν το 1971, την άνοιξη του
                                                                    δεύτερου έτους σπουδών μου, όταν παρακολούθησα το
        βρείτε όλες τις πληροφορίες για αυτόν και να τον αγοράσετε   μάθημα Οικονομικά 1, μια μεγάλη σειρά διαλέξεων με
                      ηλεκτρονικά με την αναγραφόμενη έκπτωση.
                                                                    εκατοντάδες φοιτητές. Ο καθηγητής, ο John Gurley, ήταν
         • Για ηλεκτρονικές αγορές άνω των 45 €, μπορούμε να σας    διακεκριμένος οικονομολόγος και ειδικός στην κινεζική
           αποστέλλουμε τις παραγγελίες σας με κούριερ, χωρίς να     και στη σοβιετική οικονομία. Οι διαλέξεις του ήταν σαφείς
                                    πληρώνετε έξοδα αποστολής.      και τα μαθηματικά εύκολα, αλλά δυσκολευόμουν να
                                                                    πιστέψω πολλές από τις ιδέες που ανέφερε ως δεδομένες
        • Η δωρεάν αποστολή με κούριερ ισχύει για τις παραγγελίες   αλήθειες. Ως παράδειγμα, σχεδίασε δύο καμπύλες
          που θα πληρώσετε μέσω της πιστωτικής κάρτας σας, μέσω     στον πίνακα, μία για την τιμή ως προς την προσφορά και
            PayPal ή με κατάθεση σε λογαριασμό της εταιρείας μας     μία άλλη για την τιμή ως προς τη ζήτηση, και δήλωσε ότι η
                                         πριν από την αποστολή.     τιμή που εξισορροπεί την προσφορά με τη ζήτηση ήταν το
                                   (Παράδοση σε 1 έως 3 ημέρες.)    σημείο στο οποίο τέμνονταν οι δύο καμπύλες.
                                                                       Επειδή δανειζόμουν για να σπουδάσω στο πανεπιστή-
         • Αν επιθυμείτε να πληρώσετε τις παραγγελίες σας με αντι-  μιο, ήθελα να απολαύσω την αξία των χρημάτων μου· κα-
       καταβολή ή αν διαμένετε σε δυσπρόσιτες περιοχές, η δωρεάν    θόμουν, λοιπόν, πάντοτε στην πρώτη σειρά και υπέβαλλα
       αποστολή θα γίνεται μέσω των ΕΛΤΑ, οπότε θα επιβαρύνεστε     διάφορες ερωτήσεις.1 Σήκωσα το χέρι και τον ρώτησα πώς
                μόνο με τα έξοδα αντικαταβολής (3,00 €/αποστολή).     έφθασε η τιμή εκεί. Αν η καμπύλη ζήτησης μετατοπιζόταν
                                  (Παράδοση σε 2 έως 5 ημέρες.)     ξαφνικά, πώς θα προσαρμοζόταν η τιμή; Πόσο γρήγορα
                                                                    θα μπορούσε να μετακινηθεί; Δεν έπρεπε να ανησυχούμε
         • Η αποστολή μέσω της BOX NOW —η οποία αποθέτει μέχρι      μήπως δεν την έφθανε ή την υπερέβαινε; Αν τα πράγματα
          την επόμενη ημέρα την παραγγελία σας σε όποια δική της    άλλαζαν πολύ γρήγορα, μήπως η τιμή δεν θα μπορούσε
       θυρίδα επιλέγετε, σε περισσότερα από 1.200 σημεία πανελλα-   καν να ακολουθήσει; Ο καθηγητής Gurley αδυνατούσε να
                      δικά— επιβαρύνεται με 2 € ανά παραγγελία.     δώσει πειστικές απαντήσεις.
                                                                       Όταν εξέτασα το θέμα αυτό τριάντα χρόνια αργότερα,
         • Οι αποστολές προς το εξωτερικό γίνονται μέσω των ΕΛΤΑ     ανακάλυψα ότι αρκετοί διακεκριμένοι οικονομολόγοι εί-
      και επιβαρύνονται με έξοδα αποστολής, υπολογιζόμενα (ανά-     χαν εργαστεί σκληρά για να απαντήσουν στα ίδια ερωτή-
      λογα με το βάρος της παραγγελίας) σύμφωνα με τον τιμοκατά-    ματα, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Οι οικονομολόγοι γενικά
       λογο των ΕΛΤΑ (εκτός αν έχει υπάρξει διαφορετική συνεννό-    υποθέτουν ότι οι τιμές βρίσκονται σε ισορροπία —στο
        ηση με τον πελάτη, ώστε η αποστολή να γίνει μέσω κούριερ).   σημείο όπου η προσφορά ισούται με τη ζήτηση. [...] Στην
                    Για τις ταχυδρομικές αποστολές στο εξωτερικό,     πραγματικότητα, οι συναλλαγές στις περισσότερες σύγ-
              οι χρόνοι παράδοσης εξαρτώνται από τα ΕΛΤΑ, αλλά      χρονες αγορές πραγματοποιούνται σε τιμές όπου η προ-
                   και από τα ταχυδρομεία της χώρας προορισμού.     σφορά δεν ισούται με τη ζήτηση, και σε ορισμένες αγορές
                                                                    —όπως στις στεγαστικές— μπορεί να είναι πολύ διαφο-
                      ΕΚΔΟΣΕΙΣ Κάτοπτρο                             ρετικές. Όπως θα δούμε, μία από τις συνεισφορές της

                        Κορυζή 8, 11743  Αθήνα,                     οικονομικής της πολυπλοκότητας (συμπεριλαμβανομένου
                                                                    του δικού μου έργου) είναι η κατανόηση του τρόπου με τον
                    τηλ.: 210 9244827, 210 9244852                  οποίο κινούνται οι τιμές όταν οι αγορές λειτουργούν εκτός
                     Κatoptro PUBLICATIONS                          ισορροπίας, και γιατί αυτό μπορεί να είναι σημαντικό.
                    8 Korizi str., 11743  Athens, Greece,              Η επόμενη επαφή μου με τα οικονομικά ήρθε το κα-
                     tel.: 210 9244827, 210 9244852                 λοκαίρι του 1987, σε ένα συνέδριο με τίτλο «Η οικονομία
                                                                    ως εξελισσόμενο πολύπλοκο σύστημα» στο Ινστιτούτο της
                           www.katoptro.gr                          Σάντα Φε (SFI), ένα διεπιστημονικό ίδρυμα για τη μελέτη
                     www.facebook.com/katoptro                      της πολυπλοκότητας, όπου ήμουν εξωτερικός καθηγη-
                      www.twitter.com/katoptro                      τής. Το Ινστιτούτο της Σάντα Φε έχει από τότε μεγαλώσει,
                   www.instagram.com/katoptrobooks                  αλλά εξακολουθεί να είναι ένα μικρό μέρος, με περίπου
                                                                    οκτώ μέλη εσωτερικού διδακτικού και ερευνητικού προ-

                                                             2
   1   2   3   4   5   6   7