Page 3 - Κάτοπτρο 2025
P. 3
J. Doyne Farmer
Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
&
Ινστιτούτο της Σάντα Φε
σωπικού, αν και έχει πολύ μεγαλύτερο ταχύρρυθμο μάθημα στα οικονομικά. Η χαν στο συνέδριο είχαν άγνοια· υπήρ-
εξωτερικό προσωπικό και σταθερή ροή εντύπωσή μου ήταν ότι υπέθεταν πως, χαν, συνεπώς, πολλές διαφωνίες. [...]
επισκεπτών. Ομιλίες δίνονται σχεδόν εφόσον οι φυσικοί είμαστε καλοί στα Το ενδιαφέρον μου για τα οικονομικά
καθημερινά, με θέματα που καλύπτουν μαθηματικά, θα συνεργαζόμασταν και αυξήθηκε ακόμη περισσότερο μετά τη
όλο το φάσμα της επιστήμης, από την θα τους βοηθούσαμε να λύσουν τα μα- γνωριμία μου με τον John Geanakoplos,
ανθρωπολογία έως τη φυσική και τη θηματικά τους προβλήματα. Κάτι τέτοιο τον ελληνικής καταγωγής καθηγητή στο
ζωολογία. Την ώρα του μεσημεριανού δεν συνέβη. Εμείς οι φυσικοί βλέπαμε Yale, όταν διηύθυνε το πρόγραμμα οικο-
γεύματος ή του απογευματινού τσαγιού μια χαρά τα μαθηματικά τους και δεν εί- νομικών στο Ινστιτούτο της Σάντα Φε την
παρευρίσκονται συνήθως επιστήμονες χαμε πολλά να προσθέσουμε, αλλά ήμα- περίοδο 1990-1991. Εκείνες τις ημέρες γινό-
από πολλούς διαφορετικούς κλάδους, σταν επιφυλακτικοί με τις παραδοχές ταν ένας εβδομαδιαίος αγώνας μπάσκετ
και οι συζητήσεις είναι συχνά ευρείες, τους. Εκείνη τη χρονική στιγμή, η θεωρία στο κοντινό πάρκο, και ο John και εγώ
διεγερτικές και διασκεδαστικές. των ορθολογικών προσδοκιών κυριαρ- συμμετείχαμε τακτικά, γεγονός που μας
Η συγκεκριμένη συνάντηση ορ- χούσε ακόμη στην οικονομική επιστήμη. βοήθησε να γνωριστούμε μεταξύ μας. Μια
γανώθηκε από δύο νομπελίστες, τον Τότε, όπως και τώρα, όλες οι συνήθεις από τις αγαπημένες μας ασχολίες ήταν να
οικονομολόγο Kenneth Arrow και τον οικονομικές θεωρίες υπέθεταν κάποιου διαφωνούμε για τα υπέρ και τα κατά των
φυσικό συμπυκνωμένης ύλης Philip είδους ισορροπία. Οι φυσικοί είχαν μια θεμελιωδών αρχών της οικονομικής επι-
Anderson, οι οποίοι είχαν καλέσει να αντανακλαστική αντίδραση κατά των στήμης. Ο John μού δίδαξε πάρα πολλά,
συμμετάσχουν δέκα οικονομολόγους δύο εννοιών. Για εμάς, η οικονομική και ο διάλογός μας οδήγησε τελικά σε ένα
και δέκα επιστήμονες από άλλους ισορροπία ήταν μια δυνητικά επικίνδυνη άρθρο του 2009 με τίτλο «Οι αρετές και τα
κλάδους (φυσική, βιολογία, επιστήμη προσέγγιση και οι ορθολογικές προσδο- ελαττώματα της ισορροπίας και το μέλλον
των υπολογιστών). [...] Εκείνη την εποχή κίες έμοιαζαν εντελώς μη ρεαλιστικές. των χρηματοοικονομικών», η οποία πα-
είχα μια μεσαία θέση ερευνητή στο Είχαμε την άποψη ότι οι άνθρωποι δεν ρουσιάζει μια σύνθεση της συγκλίνουσας
Κέντρο Μη Γραμμικών Σπουδών (CNLS) είναι συστηματικά ορθολογικά όντα και άποψής μας ότι «η οικονομική επιστήμη
στο Λος Άλαμος, και τα οικονομικά δεν ότι η οικονομική θεωρία έπρεπε να λά- πρέπει να κινηθεί προς νέες κατευθύν-
με απασχολούσαν ιδιαίτερα. Είχα όμως βει υπ’ όψιν της την ανθρώπινη ψυχολο- σεις αν πρόκειται να συνεχίσει να σημει-
περιέργεια και με τιμούσε η πρόσκλη- γία. Το εκκολαπτόμενο πεδίο της συμπε- ώνει πρόοδο». [...]
ση, οπότε την αποδέχθηκα. ριφορικής οικονομικής προσπαθούσε —Από το J. Doyne Farmer, Εννοώντας
Την πρώτη εβδομάδα, οι οικονομο- να κάνει ακριβώς αυτό, αλλά εκείνη την το χάος – Μια καλύτερη οικονομική θε-
λόγοι μάς έκαναν ένα συναρπαστικό εποχή οι οικονομολόγοι που συμμετεί- ωρία για έναν καλύτερο κόσμο (σελ. 8-9)
3
