του Άλκη Γαλδαδά
για το βιβλίο: Serge Lang, Η γοητεία των Μαθηματικών
Ο Σερζ Λανγκ (1927-2005) γεννήθηκε κοντά στο Παρίσι αλλά ήδη από τα εφηβικά του χρόνια βρέθηκε με την οικογένειά του στην Καλιφόρνια και έτσι δεν είναι παράδοξο που ένας Γάλλος σπούδασε στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας, το περίφημο CalTech, και μετά Φιλοσοφία στο Πρίνστον, όπου άλλαξε κατεύθυνση και σπούδασε Μαθηματικά. Η σταδιοδρομία του υπήρξε εντυπωσιακή στη συνέχεια, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει πιο πολύ εδώ είναι η διάθεσή του να κάνει Μαθηματικά για τους μη ειδικούς. «Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία, ποτέ δεν περίμενα να έχει τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα». Ο ενθουσιασμός του Σερζ Λανγκ εισπράττεται και από τον αναγνώστη γι’ αυτές τις τρεις διαλέξεις ένα Σάββατο κάθε χρόνο, που λάβαιναν χώρα μπροστά σε ένα πολυποίκιλο κοινό, με ζωηρό ενδιαφέρον για τα Μαθηματικά, όπως αποδεικνύεται από τις ερωτήσεις τους. Δεν έχει σημασία που έγιναν πριν από σαράντα περίπου χρόνια, Μάιο των ετών 1981, 1982, 1983. Ούτε έχει σημασία το ότι σε κάποια σημεία απαιτούνται κάπως περισσότερες γνώσεις στα Μαθηματικά για να τις παρακολουθήσεις.
Σημασία έχει η διάθεση να εξηγήσει το τι κάνει στην καθημερινότητά του και πώς θέλει αυτό να το μεταδώσει και στον υπόλοιπο κόσμο που έχει άλλες δουλειές και άλλες ασχολίες. Υπάρχει μάλιστα σε κάποιο σημείο του βιβλίου του «Η γοητεία των Μαθηματικών» η απάντησή του στην ερώτηση αν πιστεύει πως το θεώρημα του Φερμά θα αποδειχθεί τελικά και εκείνος απαντά: «Είναι θέμα πίστης ότι η απόδειξη υπάρχει, οι μαθηματικοί τους οποίους γνωρίζω εγώ πιστεύουν ότι μπορεί να αποδειχθεί». Και πραγματικά, περίπου δέκα χρόνια μετά, το θεώρημα αποδείχθηκε.
Στην πρώτη διάλεξη ασχολήθηκε με τους δίδυμους πρώτους αριθμούς, στη δεύτερη με τις Διοφαντικές εξισώσεις και στην τρίτη με προβλήματα της γεωμετρίας και του χώρου. Αυτή η τρίτη διάλεξη είναι ό,τι καλύτερο έχω διαβάσει ως απόπειρα εισαγωγής στη λεγάμενη τοπολογία, την ταξινόμηση των γεωμετρικών αντικειμένων, σε πρώτη προσέγγιση διαφορετικών μεταξύ τους, με βάση πολύ αφαιρετικούς αλλά και ευφυείς συλλογισμούς. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο βιβλίο και μακάρι και άλλοι μαθηματικοί να μιμηθούν τον Σερζ Λανγκ.
Το Βήμα της Κυριακής, BHMA Science, 21 Φεβρουαρίου 2021
